Een lijnlaser projecteert een of meer laserlijnen op de muur, vloer of het plafond. De meeste lijnlasers hebben minstens twee laserlijnen, een horizontale en een verticale, die samen een kruis vormen. Bij de hier getoonde lijnlasers worden deze laserlijnen automatisch horizontaal en verticaal uitgelijnd. De lijnlaser vervangt een waterpas en maakt het eenvoudig om bouwelementen of decoraties uit te lijnen. Andere namen voor deze apparaten zijn kruislijnlasers, multilijnlasers of kruislasers.
De lijnlasers van tegenwoordig hebben meestal minstens één horizontale en één verticale laserlijn, die een kruis projecteren als ze tegelijkertijd worden ingeschakeld. De laserlijnen worden gegenereerd door laserdiodes. De scherpte, zichtbaarheid en lijnbreedte zijn afhankelijk van de geïnstalleerde laserklasse. Deze classificatie geeft ook informatie over het gevarenpotentieel.
Professionele lijnlasers zijn zogenaamd zelfnivellerend, wat betekent dat ze zichzelf onafhankelijk uitlijnen in het horizontale en verticale vlak. Hiervoor zijn de laserdiodes bevestigd aan een pendelophanging. Deze pendelophanging is zelfnivellerend binnen zijn bewegingsvrijheid in de behuizing. Het ontwerp en de functie van deze pendelophanging doen denken aan de antieke waterpas. De zelfnivellerende functie kan bij sommige modellen worden uitgeschakeld via een vergrendelfunctie, die de bewegingsvrijheid van de pendel blokkeert. Dit betekent dat niet alleen rechte lijnen kunnen worden geprojecteerd, maar ook schuine lijnen.
De afzonderlijke functies kunnen worden bediend met een overeenkomstig bedieningspaneel op de lijnlaser. In de regel kunnen de laserlijnen afzonderlijk of gelijktijdig worden geschakeld. De ontvangermodus kan ook worden ingeschakeld. Dit maakt het gebruik van een zogenaamde laserontvanger mogelijk.
Binnen kunnen lijnlasers worden gebruikt voor het uitlijnen en meten van eenvoudige en soms complexe werkzaamheden. Van het opstellen en ophangen van meubels en meubilair tot het intekenen van muren, plafonds en vloeren, er zijn vrijwel geen grenzen aan de mogelijke toepassingen. Met het juiste gereedschap en de juiste accessoires kun je veel tijd besparen en nauwkeurige resultaten behalen.
Afhankelijk van de lichtomstandigheden zijn de laserlijnen buitenshuis slecht of niet zichtbaar. Met behulp van een geschikte laserontvanger kunnen deze laserlijnen worden opgepikt en gereproduceerd. Dit gebeurt met een optisch of akoestisch signaal dat de laserontvanger uitzendt wanneer hij de exacte uitlijning nadert of bereikt. Het werkbereik van de lijnlaser wordt ook vergroot.
Er is een hele reeks nuttige accessoires voor lijnlasers en kruislijnlasers. Hiertoe behoren statieven en telescopische stokken, waarmee de lijnlasers op hoogte kunnen worden geplaatst. Speciale muur- en plafondstandaards zijn bijzonder geschikt voor het werken aan plafonds. Zogenaamde richtborden en laserbrillen verbeteren de zichtbaarheid van de laserlijnen en helpen bij de exacte positionering.